ระบำเงือก

เป็นการแสดงชุดหนึ่งที่อยู่ในละครเรื่อง สุวรรณหงส์ ตอนกุมภนฑ์ถวายม้า หลังจากที่พระสุวรรณหงส์กับนางเกศสุริยงโดยสารเรือ เพื่อจะข้ามแม่น้ำสินธุมาศกลับไปยังบ้านเมือง นางผีเสื้อน้ำซึ่งแปลงตัวเป็นยายแก่พายเรือขายขนมอยู่นั้นจึงได้ทำอุบายและผลักเกศสุริยงลงน้ำ แล้วจำแลงร่างของตนแทน แต่เกศสุริยงก็รอดตายโดยการช่วยเหลือของนางเงือกชาลีกรรมและบริวารซึ่งอาศัยอยู่ในแม่น้ำสินธุมาศ    ผู้ประดิษฐ์ท่ารำ คือ ท่านผู้หญิงแผ้ว สนิทวงศ์เสนี    บทร้อง ทำนอง ดนตรี ผู้ประพันธ์คือ ครูมนตรี ตราโมท เนื้อเพลงระบำเงือก   ทำนองเพลงพระเจ้าลอยถาด                            พวกเรา เหล่าเงือกน้ำ    อยู่ประจำท้องนที                            เนาในถ้ำมณี               อันโชติช่วงชัชวาล                            เสพแต่สันติสุข            นิรทุกข์จากภัยพาล                            อายุยาวยืนนาน           โดยบำราศความชรา                            ทุกนางสำอางค์พักตร์    ศิริลักษณ์ดั่งเลขา                            สวยสดสาวโสภา          อยู่ตลอดนิรันดร์กาล                            เวลาคราอรุณ              แสงแดดอุ่นทั่วท้องธาร                            บันเทิงเริงสำราญ         สำรวลรื่นชื่นฤทัย                            ต่างผุดขึ้นผิวน้ำ           มาคลาคล่ำดำโลดไล่                            แหวกว่ายสายน้ำใส      เล่นคว้าไขว่กันไปมา                            ลางนางขึ้นหาดทราย    สางสยายเกล้าเกศา                            เพ่งมองส่องฉายา         ตะลึงโลมโฉมของตน                            ลางนางต่างรำร่าย         กรกรีดกรายสายวังวน                            อาบแสงสุริยนต์           สุดเกษมเปรมฤดี